T.C.
TUNCELİ VALİLİĞİ
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü
TEMİZ HAVA SOLUMAK ELİMİZDE
İlimizde; konut, toplu konut, kooperatif, site, okul, üniversite, hastane, resmi daireler, işyerleri, sosyal dinlenme tesisleri, sanayide ve benzeri yerlerde ısınma amaçlı kullanılan yakma tesislerinden kaynaklanan is, duman, toz, gaz, buhar ve aerosol halinde dış havaya atılan kirleticilerin hava kalitesi üzerindeki olumsuz etkilerini azaltma ve denetleme ile ilgili işlemler 2872 Sayılı Çevre Kanununa bağlı olarak Mülga Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından çıkarılan ve 13.01.2005 tarih ve 25699 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği çerçevesinde yürütülmektedir.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 29.06.2006 tarih ve B.18.0.ÇYG.0.02.00.02/7530 sayılı Genelgesi (2006/19) ile İlimizde satışa sunulan katı yakıtların denetimi ve idari yaptırım kararı verme yetkisi Tunceli Belediye Başkanlığı’na devredilmiştir.
Isınmada kullanacak yakıtların yanma veriminin artırılmasını, buna paralel olarak yakıt tüketimi ve bacadan atılan kirletici emisyonlarının azaltılmasını sağlamak için;
-Kömürlerin mutlaka Isınmadan Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü(IKHKK) Yönetmeliği ve İl Mahalli Çevre Kurulu Kararı(2012/35 ve 2015/01) özellikleri belirtilen kömürlerin kullanılmasına,
- Kullanılacak kömürlerin mutlaka Tunceli Belediye Başkanlığı/Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü denetiminde tahlil edilmesine,
- Soba ve kalorifer kazanları ile bacaların periyodik temizlenmesine,
- Kalorifer tesisatlarının izole edilerek ısı kayıplarının önlenmesine,
- Tüm ısıtma tesisatının bakımı ve temizliğinin yapılmasına,
- Kazan dairelerinin yeterince havalandırılarak işletme talimatlarına uyulmasına,
- Soba ve kalorifer kazanlarında kabul edilen standartlara uygunluğun aranmasına,
- Kalorifer kazanlarının tekniğine uygun yakılarak kazan bakımı işlerinde çalışacaklar için yetkili kalorifer ateşçi belgesine sahip kişilerin çalıştırılması gerekmektedir.
KÖMÜR KULLANIRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN ÖNLEMLER
Can kaybını önlemek, enerji tasarrufu sağlamak ve çevreyi kirletmemek için kömürü doğru yakmamız gerekir.
Türkiye'de, her yıl kış aylarında bir çok kişi sobalarda kömürün bilinçsizce yakılmasından zehirlenmektedir. Tüm uyarılara rağmen her yıl kömürden kaynaklanan zehirlenmeler ve yangınlarda ölenlerin sayısı artmaktadır. Ölümler kömürden olmayıp, sobaların yakılma yönteminin doğru bilinmemesi ya da ihmalkârlık/vurdum duymazlıktan kaynaklanmaktadır. Doğru yakılmayan sobada hangi kömür yakılırsa yakılsın zehirlenme olabilir. Soba alırken, kurarken ve yakarken bazı çok basit kurallara uyulması halinde bu tip üzücü olaylar yaşanmayacak/en az indirilecektir.
Üzücü olaylarda suç, yüksek kalorili çevre dostu kömürlerde olmayıp yanlış soba yakma tekniği ve standart dışı soba kullanımından kaynaklanmaktadır. Sobadan can kaybını önlemek için üç hususa dikkat edilmesi şarttır: kaliteli yakıt seçmek, sobayı üsten yakmak ve sobanın hava alıcı yerlerini kapatmamak.
İthal kömür; yerli kömüre göre daha uzun süre yanarken, daha fazla ısı vermektedir. İthal kömür üsten yakılmaya uygundur. Sobayı alttan yakmak, kömür bitimine doğru üsten kürek kürek kömür ilavesiyle sürekli yanmayı sağlasa da doğru bir yakma tekniği değildir. Alttan yanan sobalarda yanıcı gazlar tamamen yakılmadan/eksik yanmayla çıkarlar, enerji kaybı fazla olur ve fazla duman çıkar. Alttan yakılan sobaların geceleri hava klapeleri/kapakları kapatılarak/kısılarak sobanın uzun süre yanmasının beklenmesi zehirlenmelere davetiye çıkarmaktır.
Alta kömür ve üstüne çıta koyularak üsten yakılan sobalar yaklaşık %20 yakıt tasarrufu sağlar, bacadan daha az duman çıkışını sağlayarak çevreyi daha az kirletir ve en önemlisi zehirlenme riskini en aza indirir. Üsten yakılan sobalar da yanmanın kesintili olması ve üsten kömür ilavesinin kesinlikle yapılmaması kullanımı biraz zahmetli yapsa da uçucu gazların ısıtılması ve daha fazla yakılması, az duman çıkması ve yanma veriminin yüksek olması gibi avantajlara sahiptir.
Kömür kalorifer kazanlarında yakılırken de yana (sağa/sola) yastıklama yöntemi ile yakılmalıdır. Yeni kömür, gaz çıkış tarafına (arka) atılmamalıdır. Yeni kömür hem rasgele hem de kor halinde yanan kömürün hava almasını engelleyecek şekilde atılmamalıdır. Kömür kalorifer ızgarası üzerine düzgün durmalıdır. Kalorifer kazan boruları ve bacası her yıl temizlenmelidir.
Uygunsuz yakma sistemi, uygunsuz yakma tekniği, uygunsuz yakıt kullanılması, enversiyon ve meteorolojik faktörlerin etkisiyle ilimizde lokal de olsa hava kirliliği yaşanmaktadır. Temiz bir hava solumak için yukarıda belirtilen hususlara uyulması gerekmektedir.
TÜM KAMU KURUM VE KURULUŞLARI, SİVİL TOPLUM ÖRGÜTLERİ İLE HALKIMIZA SAYGI İLE DUYURULUR.
Önder YURDAKUL
Çevre ve Şehircilik İl Müdürü
